تفاوت کنترل دمپر و بالانسینگ دمپر

ز اونجایی که توی این سایت سعی می‌کنم همه چی رو از منظر رویت بررسی کنم،
پس برای بررسی تفاوت بالانسینگ دمپر و کنترل دمپر اول از همه میرم سراغ رویت.
با توجه به فمیلی‌های رویت، دمپرها رو به سه دسته کلی تقسیم می‌کنیم:
– Fire Damper
– Control Damper
– Balancing Damper

این فمیلی‌ها رو از مسیر زیر می‌تونیم توی پروژه لود کنیم:

C:\ProgramData\Autodesk\RVT 2024\Libraries\English\US\Duct\Accessories\Dampers

فمیلی‌های دمپر در رویت

توی عکس زیر، شکل این فمیلی‌ها رو می‌بینید که روی کانال جانمایی شدن:

جانمایی انواع فمیلی دمپر در رویت

برای دانلود فمیلی‌های دمپر می‌تونید روی لینک زیر کلیک کنید:

فمیلی دمپر رویت

اول از همه بگم که یه Volume Control Damper داریم که اختصارش میشه VCD،
که یه جاهایی بهش میگن Volume Damper و یه جاهایی بهش میگن Control Damper
پس حواسمون باشه که این دو تا یکیه.

و مورد دیگه اینکه این مقاله به دمپرهای آتش اختصاص نداره و در موردشون صحبتی نشده.

به طور خلاصه میشه گفت:
تیغه‌های بالانسینگ دمپر توی یه زاویه خاص قرار میگیره تا فشار هوا رو تنظیم کنه.
و تیغه کنترل دمپر یا باز است یا بسته تا جریان هوا رو داخل کانال تنظیم کنه.

آیا می‌تونیم از بالانسینگ دمپر و کنترل دمپر برای هدف یکسانی استفاده کنیم؟

همونطور که می‌دونید هوا را از طریق کانال‌هایی که به دستگاه متصل هستند به گردش در میاد،
و فشار هوای کافی رو در سرتاسر ساختمان حفظ میکنه.
توی سازه‌های بزرگ‌تر، مانند ساختمان‌های اداری، هوا از فواصل دورتری برای گرم کردن و خنک کردن فضاهای داخلی عبور می‌کنه.
پس برای تنظیم جریان هوا، به کنترل دمپرها و بالانسینگ دمپرها نیاز داریم.
هر نوع دمپر وظیفه خاصی را در سیستم انجام می‌دهد.
و تشخیص اینکه کدام دمپر کدام وظیفه را انجام می‌دهد می‌تواند دشوار باشد.
کنترل دمپرها و بالانسینگ دمپرها شباهت‌هایی دارند که تشخیص آنها را دشوار می‌کند.

شباهت کنترل دمپر و بالانسینگ دمپر

هر دو نوع دمپر طراحی مشابهی دارند:
یا از یک قاب مستطیلی با چندین تیغه تشکیل شده‌اند و یا از یک قاب گرد با یک تیغه منفرد.

دمپر مستطیلی و دمپر گرد

البته دمپر گرد می‌تواند چندین تیغه هم داشته باشد اما نوع متداول‌تر آن، مانند شکل بالا، داری یک تیغه است.

هر دو نوع دمپر می‌توانند لوازم جانبی مشابهی هم داشته باشند:
یا یک عملگر دارن برای برای خودکار کردن حرکت تیغه دمپر، یا یه جک برای تنظیم دستی دمپر

دمپر دستی و دمپر خودکار

توی عکس زیر یه دمپر با عملگر خودکار رو می‌تونید ببینید:

دمپر با عملگر خودکار

علیرغم شباهت، کنترل دمپرها و بالانسینگ دمپرها اهداف متفاوتی دارند.

کنترل دمپر

کنترل دمپرها با باز و بسته کردن تیغه‌های خود، جریان هوای داخل کانال را تنظیم می‌کنند.

آنها به طور مداوم در طول روز باز و بسته می‌شوند، تا هر اتاق در ساختمان دارای هوای تازه و تهویه شده با دمای مناسب باشد.

کنترل دمپرها یا با تیعه‌های کاملاً باز کار می‌کنند و یا با تیعه‌های کاملاً بسته.
این موضوع تفاوت اصلی بین کنترل دمپرها و بالانسینگ دمپرهاست که نحوه عملکرد هر دمپر و کاربردهای مورد نظر را تعیین می‌کند.

بالانسینگ دمپر

دمپرهای متعادل‌کننده، فشار هوای داخل کانال را تنظیم می‌کنند.
این دمپرها وظیفه متعادل کردن اتاق‌ها را دارند تا به عنوان مثال در اتاقی فشار هوای بیش از حد یا خیلی کم باعث کوبیده شدن درها نشود.

عدم تعادل فشار همچنین می تواند گرم کردن و خنک کردن اتاق را دشوار کند،
زیرا عدم تعادل مانع جریان یافتن هوا می‌شود.
و منجر به ایجاد نقاط گرم و سردی در اتاق می‌شود که حداقل تهویه هوا را دریافت می‌کنند.
در نتیجه این سیستم تهویه سخت‌تر کار می‌کند تا به همان میزان سرمایش یا گرمایش را برای هر اتاق فراهم کند.
عدم تعادل فشار، حتی در یک مورد کوچک، می‌تواند در درازمدت باعث هزینه‌های عملیاتی بالاتر و تعمیر و نگهداری مکرر در سیستم شود.
داشتن فشار هوای متعادل در سرتاسر ساختمان بسیار مهم است.
دمپرهای متعادل کننده با تنظیم تیغه‌های خود در زاویه صحیح، عدم تعادل فشار را کاهش می‌دهند.
تکنسین‌ها هنگام تنظیم تیغه‌ها، فشار هوای اتاق را بررسی می‌کنند.
پس از یافتن فشار صحیح، تیغه‌ها در جای خود قفل می‌شوند.
اگر شرایط هوا تغییر کند، تیغه‌ها را می‌توان باز کرد و دوباره در موقعیت مناسب قرار داد تا فشار هوا تنظیم شود.
به طور معمول، تیغه های بالانسینگ دمپر همیشه در همان موقعیت باقی می‌مانند.

از دمپرها برای کنترل هوای دریچه‌ها هم استفاده می‌شود.
اگر می‌خواهید در مورد انواع دریچه‌های هوا در فمیلی‌های رویت اطلاعات دقیقی داشته باشید،
روی لینک زیر کلیک کنید و مقاله را مطالعه کنید:

انواع دریچه هوا در فمیلی‌های رویت

کنترل دمپر تیغه موازی یا تیغه متقابل

توی فمیلی‌های رویت دو نوع کنترل دمپر تیغه موازی (Parallel Blade) و تیغه متقابل (Opposed Blade) داریم.
که یعنی جهت تیغه‌ها توی دمپر میتونه موازی هم باشه یا هفتی‌هشتی و زیکزاکی باشه:

فمیلی دمپر کنترلی تیغه موازی و تیغه متقابل

توی شکل زیر جهت تیغه‌های هر دو نوع دمپر کاملا مشخصه:

حهت تیغه‌های دمپر

وقتی که دمپر کاملاً بازه، جهت تیغه‌ها اهمیتی نداره،
و جهت تیغه‌ها هنگام بسته شدن است که مهم است.

در دمپر تیغه موازی، در صورت بسته شدنِ کامل، تیغه‌ها نمای صافی دارند.
در دمپر تیغه متقابل، در صورت بسته شدن، تیغه‌ها یک شکل زیگزاگ دارند.

عکس زیر مربوط به یه دستگاه روف‌تاپ‌پکیج هست که توی قسمت اتصال کانال دمپر داره،
این دمپر از نوع تیغه متقابل هست که حالت بسته بودن دمپر رو کاملاً نشون میده:

حالت بسته دمپر تیغه متقابل

هنگام باز و بسته شدن دمپر تیغه موازی، افت فشار را از طریق تیغه های دمپر به حداقل مقدار می‌رسد.
در دمپر تیغه مخالف، افت فشار هنگام باز و بسته شدن دمپر افزایش می‌یابد،
که باعث می‌شود هر بار که دمپر کار می‌کند فشار بی موردی بر سیستم HVAC شما وارد کند.

عملکرد تیغه‌های متقابل می‌تواند جریان هوا را تعدیل کند و گشتاور بسته شدن بیشتری را برای دمپر فراهم کند.
و هوابند محکم‌تر بین هر تیغه نشت هوا را در این فرآیند به حداقل می‌رساند.
جهت‌گیری تیغه متقابل برای تعدیل جریان هوا در نقاط مختلف کانال بهترین است.

جمع‌بندی

سیستم‌های تهویه مطبوع برای تنظیم جریان هوا و حفظ فشار هوا برای کل ساختمان به کنترل دمپرها و بالانسینگ دمپرها در طول کانال خود نیاز دارند. دانستن تفاوت بین این دو نوع دمپر مهم است.

به طور کلی می‌توان گفت که بالانسینگ دمپرها با حفظ یک زاویه خاص در تیغه‌های خود برای تنظیم فشار هوا طراحی شده‌اند.
و کنترل دمپرها با باز و بسته شدن منظم تیغه‌هایشان برای هدایت جریان هوا طراحی شده‌اند.

از تولیدکننده‌های داخلی دمپر می‌توان گروه صنعتی شاهرخی و موسسه فنی شاهرخی را نام برد.